De geschiedenis van seksuele voorlichting op de Nederlandse televisie begint in 1972 met Seks In Wording (Avro). In een studio ingericht als spreekkamer bespreken een arts en een psychiater in witte jas zaken als masturbatie en menstruatie. Seks In Wording was vooral bedoeld om ouders handvaten te geven bij hun seksuele voorlichting. Het wordt roerig in 1974, met Open & Bloot (VARA) waarin presentator Joop van Tijn voor het eerst ‘neuken’ zegt op de Nederlandse televisie. Van Tijn praat in de studio interviewfragmenten aan elkaar. Daarin vertellen ‘gewone’ Nederlanders – van tieners tot bejaarden – thuis over hun seksleven. Het programma bevat zoals de VARA betaamt liedjes en sketches. Daarnaast zijn er animaties over vooral het vrouwelijke lichaam.

In de jaren ’80 wordt het seksueel stil op de televisie. Met de komst van AIDS lijkt de seksuele revolutie definitief voorbij. Veronica wijdt in 1987 een thema-avond aan seks. De titel is veelzeggend voor het tijdsbeeld:Veilig Vrijen. Het gaat vooral over jongeren en de zomervakantie, en geeft tips hoe je verstandig seks kunt hebben. Er wordt een condoom afgerold om een erectie, in close-up. Voor het eerst is op de Nederlandse televisie te zien hoe een penis een vagina binnengaat.

Seks wordt ‘cool’ in beeld gebracht in Sex Met Angela (1993). Dit Avro-programma richt zich sterker dan de voorgangers op jongeren. Flitsende muziek en een studio vol met kussens om gezellig op te liggen en luisteren naar kleurig geklede ex-Dolly Dot Angela Groothuizen. Er zijn straatinterviews met jongeren en een bekende Nederlander komt vertellen over zijn of haar ervaringen. Voor anatomie is weinig plek, maar voor diversiteit des te meer. Holebi-jongeren, gehandicapte jongeren en jongeren van verschillende etnische achtergrond weten zich gerepresenteerd.

In het nieuwe millennium wordt seks op tv het domein van de nieuwe jongerenzender BNN. Neuken Doe Je Zo! (2003) met Bridget Maasland wil vooral “dingen losmaken”. Er is een vaste arts die uitleg geeft over anatomie, zoals gemiddelde penisgrootte en de mythe van het maagdenvlies. Seks wordt weer wat leuker en er is dus aandacht voor plezier en genot. Neuken Doe Je Zo! wil “geile” televisie maken. Het draait dus niet alleen om voorlichting, maar ook om vermaak.

Die tendens wordt doorgezet in Spuiten & Slikken (2005). Over seks wordt er nauwelijks meer voorlichting gegeven, over drugs des te meer. In Spuiten & Slikken wordt seks vooral ingezet als erotisch amusement. De beelden zijn dan ook behoorlijk expliciet. Voor biologie is geen aandacht. Liefde wordt eigenlijk alleen besproken met de BN’ers die te gast zijn in de studio.

Nu is er De Dokter Corrie Show (NTR). De witte jas van dr. Corrie, het item met de BN’er, de tieners die over hun ervaring vertellen en de liedjes bouwen duidelijk voort op het genre. Nieuw is de doelgroep: het gaat niet om jongeren, maar om prepubers in de laatste jaren van de basisschool. Veel meer dan de genoemde programma’s wordt het onderwerp benadert met humor. Cabaretier Martine Sandifort speelt Dr. Corrie, een wat onhandige maar immer bezielde seksuoloog.

Eerdere seksuele voorlichtingsprogramma’s wilden allemaal ‘het taboe’ rond seks doorbreken, keer op keer weer. In De Dokter Corrie Show is seks volkomen normaal. Het is dr. Corrie die raar is, met haar beugel en haar onvermogen woorden als vagina te zeggen.

Het programma begon als item in Het SchoolTV-weekjournaal. Daar werden sommige ouders zo boos over dat ze een petitie startten om het te verbieden. In die zin is er weinig veranderd: enerzijds praten voorlichtingsprogramma’s op de Nederlandse tv open over seks, anderzijds zijn er mensen die dat volkomen ongepast vinden.

Dit is een verkorte versie van mijn column die vandaag verscheen op The Post Online. Voor dit overzicht is gebruik gemaakt van de masterscriptie Media & Cultuur van Merel Swanink (UvA). Zij analyseerde de verschillende programma’s die te zien zijn geweest.