Sommigen mensen hebben toegang tot internet en computers, anderen niet. The digital divide is een term die wordt gebruikt om de kloof tussen deze groepen te beschrijven. In Nederland zit het met de toegang tot internet wel goed: 93 procent van de huishoudens heeft een internetaansluiting. Maar met een aansluiting alleen ben je er niet, stellen de Nederlandse onderzoekers Alexander van Deursen en Jan van Dijk. Zij onderzochten hoe het met de internetvaardigheden van de Nederlandse bevolking is gesteld [abstract].

In een gelaagde steekproef met geslacht, leeftijd en opleidingsniveau als variabelen werden 218 personen onderworpen aan een aantal opdrachten. Zo moesten zij bijvoorbeeld naar de site van De Belastingdienst om het formulier voor kinderbijslag in te vullen. Dit eenvoudige navigeren naar websites en invullen van formulieren werd gerekend tot operationele en formele vaardigheden. Op dit onderdeel scoorden alle groepen goed. Op het gebied van informatieve en strategische vaardigheden was dat niet het geval. Veel deelnemers hadden moeite met vinden van het minimumsalaris in een bepaald jaar of het koppelen van de juiste politieke partij aan een aantal stellingen. Leeftijd bleek geen factor bij deze tweede set vaardigheden; jong en oud presteerden even slecht. Van doorslaggevend belang bleek opleidingsniveau: hoe hoger de opleiding, hoe beter de prestatie, op alle onderdelen. De onderzoekers stellen dat er tot nu toe vooral aandacht was voor operationele en formele vaardigheden, terwijl juist de informatieve en strategische steeds belangrijker worden, of het nu om de arbeidsmarkt of het sociale leven gaat. Het onderzoek is aanleiding om genuanceerder te denken over the digital divide: het is niet alleen een kwestie van haves en have-nots. Om, eenmaal in het bezit van een aansluiting, optimaal gebruik te maken van internet, komen vaardigheden om de hoek kijken die niet iedereen in gelijke mate bezit.