Mannelijkheid wordt vaak verbonden aan geweld, van mannen naar elkaar of van mannen naar vrouwen. Dat begint van jongsaf aan als jongens worden aangemoedigd om stoer te zijn en te ravotten. Outlaw-culturen zoals motorbendes, en heel autoritaire culturen, zoals het leger, zijn culturen van excessieve mannelijkheid waar geweld bijna vanzelfsprekend bij hoort. Toch is het mogelijk om een outlaw te zijn en niet elkaar de hersenen in te slaan. Antropoloog Mickey Weems onderzocht [open access] circuitparty’s en plaatst dit element op de voorgrond: ‘het circuit’ is een outlaw-gemeenschap die een manier heeft gevonden om overdadige mannelijkheid te performen zonder fysiek geweld.

Wie wel eens op een circuitfeest is geweest merkt direct een verschil met heteroseksuele uitgaansculturen. Als je per ongeluk tegen iemand aanstoot, word je beantwoord met een glimlach. Fysiek geweld is zeer uitzonderlijk. Over hoe opmerkelijk dat is in combinatie met de excessieve mannelijkheid die kenmerkend is voor circuitfeesten schrijft Weems:

“If many men have to be excessive (a human trait that is culturally gendered), and if the expression of masculine excess must be transgressive (what I call outlaw), the men of the Circuit have discovered a way to eliminate the violent dimension that too many guys enter when they express their manhood. The Circuit community has social dynamics that could help eliminate much of the violence that men perpetrate across the globe every day in the name of Heaven and their cojones” (p. 1-2).

De sociale dynamieken waarnaar hij verwijst zijn bijvoorbeeld het kweken van spieren om aantrekkelijk te zijn in plaats van bedreigend, het uitdrukken van arrogantie door op mensen neer te kijken in plaats van met fysieke agressie en het gebruik van signifiers van geweld als bron als seksueel plezier (denk aan fetisjen rond het leger). Daar bovenop komt een sterk gevoel van solidariteit onder bezoekers. Die solidariteit wordt versterkt door en geuit met het samen dansen, het één worden als publiek.

Dat betekent niet dat er geen problemen zijn. Weems noemt bijvoorbeeld body fascism (de intolerantie van lichamen die niet aan nauwe schoonheidsnormen voldoen), onveilige seks en overdoses/verslaving. Ik zou daar seksuele grensoverschrijding aan toevoegen, want ook op cruiseplekken kan consent overschreden worden (en gebeurt dat ook).

Als het gaat om de schadelijke kanten van mannelijkheid in het algemeen, wordt er niet snel naar de gay scene gekeken voor oplossingen. Misschien komt dat wel vanwege de zojuist genoemde problemen. Toch is het zinnig om dat wel te doen en nader te onderzoeken hoe het mogelijk is dat er zelden geweldsincidenten plaatsvinden als je duizenden homo’s bij elkaar zet om te feesten, terwijl het ieder weekend knokken is tussen heterojongens op het Rembrandtsplein (en vergelijkbare pleinen in andere uitgaansgebieden).

Dit is de tweede blogpost in een reeks over circuitparty’s. De eerste, over de geschiedenis, lees je hier. 

(c) beeld: Linda Duits