Home / Blog / Coolheidsregels: de case van de rugzak

Coolheidsregels: de case van de rugzak

LATER LEZEN

Hoe droeg jij je rugzak op de middelbare school? Met een band over de schouder of met twee banden op de rug? De keuze tussen de twee lijkt arbitrair, maar in de wereld van de middelbare school is de manier van rugzak dragen een belangrijke marker. Het onderscheidt de mensen die weten hoe het hoort van degenen die de plank helemaal misslaan. Het antwoord is niet stabiel: wat cool is verandert steeds. Zo kan het dus zomaar dat het goedbedoelde advies van een oudere broer of zus verkeerd uitpakt.

Populariteitsregels
Aan het begin van de jaren ’90 merkte ik op mijn middelbare school een omslag. Ineens veranderde het van over de schouder naar op de rug. Toen ik mij later specialiseerde in jongerencultuur, was de rugzak daarom voor mij een aandachtspunt. Dat bleek terecht. Uit mijn proefschrift:

Once in secondary school, I asked the girls if popularity had become more important. … The girls especially mentioned that appearances were now more firmly judged by others. Mette explained some rules for popularity:

I ask Mette if popularity has become more important. She answers yes, you need to wear “good clothes” now, because there are more people and people “look at each other more”. Good clothes are jeans, and trainer pants are no good. She therefore doesn’t wear these anymore. It is also important to be more ‘groomed’. Mette often wears a knitted cap when she cycles to school, which makes her hair look messy, but that is okay. She says it is important not to wear your backpack too low, which means no lower than the top of your pants. Some people have their pack at their thighs, which is bad. Girls wear the pack over one shoulder; boys hold it in their hands. Mette pays attention to this, also to the brand of the backpack. Eastpack is a good brand, and backpacks with more than one front pouch are bad. She doesn’t carry many books in her pack, but keeps them in her locker. [Secondary school visit Mette, 28 November 2006]

… Mette’s backpack example shows how there are unwritten rules for appearances. Knowledge about these rules determines your place in the popularity hierarchy (p. 129).

‘Datajournalistiek’
In een voetnoot noteerde ik dat het interessant zou zijn om de mode van rugzak dragen in kaart te brengen. Vandaag staat er op Slate een stuk dat probeert juist dat te doen. Redacteur Forrest Wickman hield een kleine survey onder 75 mensen uit heel Amerika. Hij onderscheidt een periode tot 1995, waarin volgens hem iedereen een band over de schouder droeg. 1995 tot 2004 is een overgangsperiode. 2005 en later is volgens hem het tijdperk van met twee banden op de rug. Vervolgens draagt hij hypotheses aan, van invloed van geek chic tot massale rugpijn onder studenten.

Het probleem bij Wickman is dat zijn steekproef erg klein is over een hele lange periode (van 1965 tot nu) en een groot gebied. Daardoor zijn kleine verschuivingen niet op te merken. Mijn eigen onderzoeksgegevens wijzen op veel kortere cycli, van een jaar of vijf/zes. Dat komt meer overeen met cycli in de algemene mode. Er past ook een verklaring bij, namelijk die van de oudere broer of zus. Jongeren willen zich bijzonder voelen, beter dan de generatie voor hen. Wat oudere broers of zussen droegen of zeiden is daardoor fundamenteel niet gaaf/cool/hip/vet.

Beeld: overgenomen van het artikel op Slate.

DEEL DIT BERICHT