Het klinkt bijna te eenvoudig, maar het Truth-by-Repetition (TBR) effect is wel degelijk uitgebreid beschreven in eerder onderzoek maar dan voor uitspraken die misschien wel waar zouden kunnen zijn. Het is een van de redenen waarom het moeilijk kan zijn om onderwijsmythes uit te roeien. Het is echter nog niet aangetoond voor statements die duidelijk vergezocht en verkeerd zijn, zoals ‘de aarde is in feite een perfecte kubus’. Niemand zou dit toch geloven als je het vaak genoeg herhaalt?

Wel, Belgische onderzoek bij – weliswaar Amerikaanse – proefkonijnen [abstract] toont aan dat het wel degelijk mogelijk is om een groep mensen te doen twijfelen. De deelnemers moesten op een schaal aangeven hoe mogelijk de verschillende uitspraken waren en uitspraken kwamen herhaaldelijk voorbij. Het TBR-effect speelde meest bij minder extreme uitspraken, maar toch… Van de 232 proefpersonen gingen 53 procent gaandeweg de van de pot gerukte claims meer gaan geloven. Bij 19 procent was er geen TBR-effect, bij 28 was er een negatief TBR-effect, die werden steeds uitgesprokener in hun inschatting van onzin.

En hoeveel herhalingen zorgden nu voor dit effect bij uitspraken zoals de aarde is een kubus? Vijf keer. Ik herhaal: vijf keer. Heb ik trouwens al vijf keer gezegd?

Dit stuk verscheen eerder op Pedro’s blog X, Y of Einstein.