Kinderen groeien op met smartphones en iedereen lijkt daarop tegen: scholen, ouders, de overheid. Daarbij worden de platformen aangewezen als grote boosdoeners: zij maken hun apps en algoritmes zo aantrekkelijk dat kinderen er niet van af kunnen blijven. Maar die prominentie van telefoons (en andere schermen) is niet zomaar ontstaan. Ouders zijn door de jaren heen de offline bewegingsvrijheid van kinderen steeds meer gaan beperken: kinderen mogen bijvoorbeeld minder vaak alleen naar buiten en mogen veel minder ver. In 2013 schreef ik dit daarover, op basis van een artikel in The Daily Mail:

Toen de Britse George Thomas in 1926 acht jaar oud was, mocht hij overal alleen heen lopen. Hij mocht bijna tien kilometer ver van huis zonder toezicht. Zijn schoonzoon was acht in 1950. Zijn vrijheidsradius besloeg nog maar 1,6 kilometer. In 1979, toen zijn kleindochter acht was, was de bewegingsvrijheid ingekrompen tot 800 meter. Het zal niet verbazen dat zijn achterkleinzoon, die acht was in 2007, niet zo ver kwam. Hij mocht nog net de 275 meter naar het einde van de straat in zijn eentje overbruggen.

Gek genoeg wordt het verband tussen overbezorgde ouders en smartphonegebruik van kinderen nog steeds maar zelden gelegd, terwijl dit toch een essentieel onderdeel is van het grotere verhaal. Dat schrijft ook The Atlantic, in een artikel naar aanleiding van een recent onderzoek onder Amerikaanse kinderen. De meesten gaven aan dat ze niet zonder een volwassene in het openbaar mogen zijn, een kwart mag zelfs in hun eigen voortuin niet zonder toezicht spelen. Minder dan de helft van de 8- en 9-jarigen is weleens alleen een gangpad in de supermarkt ingegaan.

In de survey werd kinderen gevraagd wat ze graag zou willen en het antwoord was duidelijk: vrij spelen met hun vriendjes.

Children want to meet up in person, no screens or supervision. But because so many parents restrict their ability to socialize in the real world on their own, kids resort to the one thing that allows them to hang out with no adults hovering: their phones.

So sandlot games gave way to travel baseball. Cartwheels at the park gave way to competitive cheer teams. Kids have been strapped into the back seat of their lives—dropped off, picked up, and overhelped. As their independence has dwindled, their anxiety and depression have spiked. And they aren’t the only ones suffering. In 2023, the surgeon general cited intensive caregiving as one reason today’s parents are more stressed than ever.

Maar ouders kunnen niet altijd toezicht houden. Waar kinderen vroeger naar buiten werden geschopt, krijgen ze nu een scherm in de handen gedrukt. ““Go outside” has been quietly replaced with “Go online.”” Kinderen verlangen naar vrijheid, schrijft The Atlantic. Daaraan zou ik willen toevoegen: kinderen verlangen naar plezier. En dat heb je het beste samen spelend.

Lees ook: De avontuurlijke kinderwereld bestaat niet meer.