Feminisme is al een tijdje in de mode. Waar celebrities tien jaar geleden moeite hadden dat label op zich te plakken, kom je vandaag in de problemen als je je niet uitspreekt voor de goede zaak. Het is ook letterlijk mode: bij de H&M hangen t-shirts met ‘feminist’ erop. Het gaat niet alleen om de vrouwenzaak. Activisme als geheel is ‘in’, zie de mensen die de straat opgingen voor Black Lives Matter en Het Woonprotest. Dat engagement gaat gepaard met gedegen systeemkritiek. En zo was plots anti-kapitalisme in zwang.

Activisme door te consumeren
Op Refinery29, onderdeel van VICE, verscheen deze zomer een stuk van Isabelle Truman waarin ze betoogt dat “dismantling the system” nu een hippe opvatting is. Je kunt natuurlijk Marx lezen, of duiken in de enorme hoeveelheid activistische literatuur. Sneller is je associatie met activisme uiten door te consumeren: bijvoorbeeld met merchandise van de Amerikaanse politica Alexandra Ocasio-Cortez. Zij verkoopt t-shirts met ‘Tax the Rich’ voor slechts $78.

“Anti-capitalism has arguably become packaged up and sold back to us”, schrijft Truman. Dat komt volgens haar omdat we leven in een wereld die nog steeds geobsedeerd is door rijkdom. Geld en consumentarisme zijn de weg naar zelfverwezenlijking – ik zelf had aan die analyse het woord neoliberalisme toegevoegd.

Het is ook moeilijk om daaruit te stappen, dit is nu eenmaal het systeem. Zolang dat niet ontmanteld is, zijn dit de condities waaronder we leven. En dus bestellen mensen bij Amazon terwijl ze tegelijkertijd verkondigen hoe kwaadaardig Jeff Bezos is.

Effectively capitalising off anti-capitalism
Deze trend levert problemen op voor celebrities en influencers. Want waar ze twee jaar geleden nog een luxe lifestyle konden flaunten, worden ze nu geacht zich uit te spreken over politieke en sociale issues. Doe je dat niet, dan krijg je gezeik. Truman:

“It’s always been important to tap into digital trends to remain competitive in the attention economy, but in 2021 that means encouraging followers to get vaccinated and take note of colonialism or class-consciousness, rather than merely a debut of the latest Bottega Veneta pouch (or sometimes, confusingly, it’s both in the same week).”

Het resultaat is dat influencers anti-kapitalistische retoriek gebruiken om volgers te verkrijgen en daaraan vervolgens geld te verdienen, “effectively capitalising off anti-capitalism”.

Boomers
Volgens Truman is niet alle hoop verloren. Zij plaatst haar vertrouwen in de Great Wealth Transfer, de overdracht van al het geld dat boomers hebben verzameld aan hun kinderen. Truman pleit ervoor dat die kinderen dat besteden aan goede doelen die sociale rechtvaardigheid bevorderen. Ik heb daar een hard hoofd in, want waren die boomers niet zelf ook ooit in de ban van anti-kapitalisme als hippe lifestyle?

Gevonden via de nieuwsbrief De Havermelkelite van Jonas Kooyman