Studentenverenigingen liggen onder vuur maar studentenverenigingen zijn ook razend populair. Zo populair dat ze de vraag niet aankunnen. Studenten vormen daarom nu zelf jaarclubs, buiten bestaande structuren om.

Folia, het magazine van de UvA, schrijft dat verenigingen bij de start van het academisch jaar studenten moesten weigeren. Sociëteiten kennen een maximaal bezoekersaantal en, zo zegt de voorzitter van de Amsterdamse Kamer van Verenigingen Jikke Piqeur:

“Daarnaast wil je als vereniging überhaupt niet grotendeels uit eerstejaars bestaan,’ stelt Piqeur. ‘Deze nieuwe leden zouden dan bij wijze van spreken de hele structuur van de vereniging kunnen omgooien. Overigens is dat voor henzelf ook niet leuk: zij willen de vereniging leren kennen.”

Het gevolg is dat het merendeel van de verenigingen met een loting is gaan werken en dus dat veel studenten buiten de boot vielen. Zij hebben het heft in eigen hand genomen en vormen nu zelf jaarclubs, los van bestaande structuren. Samen borrelen en een clubgevoel kweken, en eventueel aanhaken bij andere jaarclubs, rapporteert Folia.

Subcultuur
‘Lid worden’ is dus nu populair. Door de geschiedenis heen fluctueert dat: zo hadden verenigingen het moeilijk in de jaren 70. Halverwege de jaren 10 maakten verenigingen zich nog zorgen over mogelijk dalende aanmeldingen vanwege de invoering van het leenstelsel, nu moeten ze dus een stop op de aanwas zetten. Dat heeft ongetwijfeld te maken met corona. Studenten zoeken elkaar fysiek op na 1,5 jaar binnen zitten. Mijn eigen tweedejaarsstudenten vertellen zonder uitzondering hoe saai en ongezellig hun eerste jaar was.

In België zijn losse jaarclubs zonder inbedding in een verenigingsstructuur gangbaarder dan in Nederland. Het ontbreken van die structuur betekent ook dat er nauwelijks controle mogelijk is bij de ontgroening. Er zijn immers geen algemene verenigingsregels en er is geen overkoepelend geheel dat kan worden aangesproken. Nu de ontgroening in Nederland zo bekritiseerd wordt en het A.S.C./A.V.S.V zich zelfs genoodzaakt zag de ontgroening te cancellen, zijn losse jaarclubs wellicht ook een manier om die beperkingen te ontsnappen. De ontgroening is immers een kenmerkend en vormend ritueel voor deze subcultuur.