We weten allang dat het internet geen aparte wereld is, maar een verlengstuk vormt voor offline praktijken. Dit geldt ook voor politieke participatie zoals demonstreren, lid zijn van een politieke partij of vrijwilligerswerk. Er is veel onderzoek gedaan naar de manier waarop jongeren – de meest fervente internetgebruikers – dat doen, maar in deze studies wordt òf alleen naar online praktijken gekeken, òf online praktijken zijn slechts één variabele binnen grote studies naar jongerenparticipatie. In een recente studie [abstract] laten Fadi Hirzalla en Liesbet van Zoonen dat onderscheid los en onderzochten zij hoe offline en online participatie van jongeren samenvallen.

De onderzoekers maakten een model met vier verschillende manieren van participeren: Politiek, Activisme, Consumptie en Delen – zie afbeelding beneden (Activisme is sociaal activisme, gericht op concrete doelen, terwijl Politiek meer gaat over ideologie en conventionele politieke partijen). Vervolgens namen ze een niet-representatieve survey af onder 808 Nederlandse jongeren tussen de 15 en 25 jaar om te zien of dit model klopte. De respondenten beantwoordden vragen over hoe vaak zij deelnamen aan twintig activiteiten.

De resultaten laten zien dat de onderzochte jongeren het vaakst offline discussieerden en het minst vaak voor een politieke partij werkten – geen verrassing. Consumptie was de meest voorkomende vorm van participatie; Politiek de minst. Daarnaast bleek dat de verschillende manieren van participeren door elkaar heen gebruikt worden: jongeren zijn niet noodzakelijkerwijs alleen maar op één manier actief, maar jongeren actief in Activisme kunnen ook actief zijn in Politiek.

De auteurs concluderen dat de patronen waarin jongeren participeren afhankelijk zijn van manieren van participeren (Politiek, Activisme, Consumptie en Delen) en relatief onafhankelijk van de plaats (online of offline) waar dat gebeurt. Dat betekent dat spreken over online participatie versus offline participatie geen recht doet aan de daadwerkelijke praktijken van jongeren. Kijken naar hoe geparticipeerd wordt (op welke manier) biedt volgens hun een beter inzicht.

CC foto: Oxfam Novib