In de Pixar-film Soul, nu te zien op Disney+, verzorgt Tina Fey de stem van het personage 22. 22 had iedere stem kunnen kiezen, maar koos – naar eigen zeggen – voor die van een witte vrouw van middelbare leeftijd omdat dat de meest irritante stem was die ze kon bedenken. Dit detail is een verwijzing naar een redelijk recent fenomeen in populaire cultuur: de Karen.

Urban Dictionary definieert een Karen als: “Middle aged woman, typically blonde, makes solutions to others’ problems an inconvenience to her although she isn’t even remotely affected.” Vorig jaar legde Nadia Ezzeroili in de Volkskrant de Karen als volgt uit:

“het stereotype van een onuitstaanbare vrouw van middelbare leeftijd – wit van huidskleur, met een vlotte korte blonde coupe – die op hoge poten de manager wenst te spreken wanneer een dienstverlener geen rode loper heeft uitgerold voor hare majesteit De Klant. Een racistische vrouw bovendien, die zich hysterisch of bazig opstelt wanneer ze geconfronteerd wordt met de aanwezigheid van een zwarte man of vrouw. En sinds kort belichaamt ze ook de betweterige anti-vaxxer en de chronisch ontevreden feeks die zich publiekelijk verzet tegen coronamaatregelen.”

Karen-video’s zijn ongelooflijk populair en zijn precies de soort content die platforms graag zien: ze zorgen voor veel engagement. Er zijn bureaus zoals ViralHog die zoeken naar zulke filmpjes. Ze kopen de rechten en verkopen die dan door aan nieuwssites. Websites als The Daily Dot hebben hier speciaal redacteuren voor. Op The Atlantic wordt uitgelegd wat een goede Karen-video maakt. Perez Hilton legt dat er een duidelijk begin, midden en eind moet zijn. Hoe absurder de klagende Karen, hoe beter. “If you can get drama, ridiculousness, and explosion in 15, 30, 60 seconds, that’s gold.” Het liefst is er echt een meltdown.

Juist in coronatijd zijn zulke filmpjes aantrekkelijk om te kijken en om te delen. Op sociale media wordt immers eindeloos geklaagd over anderen die zich niet aan de regels zouden houden, en gezamenlijk haten is een vorm van bonding. Deze manier van publiek beschamen is net als roddel een manier van norm-vorming: zo wil je niet zijn, zo hoor je je niet te gedragen. Daarbij valt de gretigheid waarmee de hordes echte mensen te kakken zetten op. De Karens heten misschien niet echt Karen, maar het zijn – in tegenstelling tot de zwevende 22 – wel echte mensen met echte levens voor wie zo’n virale video echte consequenties heeft, die ze zelf nooit hadden kunnen overzien toen ze zich lieten gaan.